Toen ik in 2022 bij Jellinek Minnesota kwam te werken was er een cliënt, een jongeman, dure polo, gestreken pantalon en loafers aan. Hij vertelde mij dat zijn moeder had gevraagd: “En jongen, hoe vind je het nu tussen al die verslaafden?”. En dat hij daarop had geantwoord: “Mam, ik bèn één van die verslaafden”. Dat raakte mij. De cliënt was een stap verder in de erkenning van zijn verslaving dan zijn moeder.

In de maatschappij is verslaving nog altijd een moeilijk begrip. Wanneer ben je eigenlijk verslaafd?  Moet je onder een brug liggen? Als je elke dag een wijntje bij het eten drinkt? En hoe vaak is porno kijken nog normaal? De cliënten die bij Jellinek Minnesota aankloppen hebben een punt in hun leven bereikt dat men toegeeft dat hun gebruik van middelen of schermtijd niet verenigbaar is met de rest van hun leven. Kenmerkend is dat het gebruik/gedrag inmiddels niet meer op feestjes en met vrienden plaatsvindt, maar thuis in hun eentje, het liefst de hele dag, met de gordijnen dicht. Financieel, fysiek, sociaal en relationeel zijn er problemen. Stoppen wil men wel, maar het lukt niet. En in gebruik lijken de problemen niet te bestaan.

Carrièreswitch
Na 30 jaar werken in het AMC/EKZ, waarvan 20 jaar op de Tienerafdeling, heb ik de overstap gemaakt naar de verslavings-herstelzorg. Deze stap was minder groot dan het lijkt, omdat bij de zorg voor tieners zeker ook de ziekte anorexia nervosa (AN) voorkomt. In de behandeling van AN hoort, naast focus op herstel door middel van afgebakende t.v.-tijden en sociale contacten, ook het appèl doen op nemen van eigen verantwoordelijkheid. Deze benadering ligt dicht bij de behandeling van Jellinek Minnesota.
 

Typische werkdag
De werkdag begint om 07.15 met medicatie delen. Onder andere de Nicotine Pleisters. Het is belangrijk dat de cliënten op tijd en goed gekleed op de post komen: alsof men naar werk of studie gaat. In herstel is het belangrijk dagelijkse structuur te hervinden. In het ochtendoverleg om 08.30 met het hele behandelteam bespreken we de bijzonderheden van de afgelopen 24 uur ten aanzien van de groepsdynamica en afzonderlijke cliënten. 

Het behandelteam bestaat uit 5 disciplines: de counselors, psychologen, maatschappelijk werk, artsen en verpleegkundigen. De behandeling van Jellinek Minnesota is een groepsbehandeling en vindt haar oorsprong in Minnesota (VS) waar zelfhulpgroepen herstel vonden met behulp van het aldaar ontwikkelde 12-Stappenmodel. Het 12-Stappenmodel is gestoeld op de begrippen overgave, eerlijkheid en bereidwilligheid. Naast deze begrippen is, juist bij verslaving, verbinding zoeken bij fellows/ervaringsdeskundigen de sleutel tot herstel. In tegenstelling tot andere ziektebeelden van het brein met een behandeling van één-op-één-gesprekken is het delen van je kwetsbaarheid en trek in een groep hèt medicijn.

Als verpleegkundige beoordeel je welke fysieke en mentale symptomen interfereren met de behandeling. Daarnaast heb je een luisterend oor voor de cliënten, zeker in de avonddienst komt men voor een praatje op de post, want tijdens de sessies overdag komen immers veel emoties los. Ook geef je informatie over het verstoorde dopaminesysteem: je legt uit waarom het tosti-apparaat slechts drie maal in de week gebruikt mag worden, namelijk om de dopamine-aanmaak in het brein te herstellen: je wordt weer blij van gewone dingen.

Voldoening
Naast het werk op de verpleegpost geef ik les in anatomie & fysiologie waarin ik vragen beantwoord als wat is emotie-eten, hoe werkt craving in het brein en wat heeft hyperventilatie met stress te maken. 

Het valt niet altijd mee de cliënten aan te spreken op hun (verslavings-)gedrag, men reageert vaak boos. Men verwacht van jou een quick-fix en niet dat je hen terugverwijst naar de groep. De voldoening van het werk zit hem in kleine dingen als een bedankje of dat iemand inzichten krijgt.