Bij Arkin zitten we vol met ideeën. Dat bleek wel toen er maar liefst 324 ideeën binnenkwamen bij de Innovatie Challenge! Een van die ideeën sprong eruit: het werken volgens de werkwijze van Integraal Capaciteitsmanagement (ICM). Sinds 2025 zijn we gestart met een pilot waarmee we deze slimme manier van plannen inzetten op de poli’s van NPI-Oost (GIT-PD team en MBT team), Mentrum-Trace en Novarum. Ons doel? Goede, toegankelijke zorg bieden en het werkplezier vergroten door behandelingen, personele inzet en patiëntstromen beter op elkaar af te stemmen. Maar wat betekent dat precies in de praktijk, en wat levert het op?
Perspectief van de behandelaar
Psychiater Lisette van Grasstek is lid van de ICM-projectgroep. Vanuit haar ervaring op de werkvloer merkt zij hoe belangrijk het is dat behandelaren worden gehoord en gefaciliteerd:
“De ggz is een van de mooiste plekken om te werken. Maar doordat het werk constant alertheid, samenwerking en maatwerk vraagt, moet je als zorgprofessional goed ondersteund worden om het vol te houden.”
Hoe ze haar rol in de projectgroep ziet:
“Er bestaat vaak een kenniskloof tussen de werkvloer en ‘de Klap’ – de beleidslaag. Ik fungeer graag als tolk tussen die werelden. Het geeft me energie om wederzijds onbegrip te verminderen.”
Over de eerste reacties zegt Lisette:
“Poli’s reageren positief, ondanks dat nieuw altijd spannend is. Er is angst voor meer administratie, maar ook bewustzijn dat ad hoc handelen en steeds zelf het wiel uitvinden onnodig veel energie kost.”
ICM helpt volgens haar om slim én zorgvuldig te werken:
“ICM geeft een integrale blik op capaciteit, en creëert ruimte voor dialoog tussen verschillende disciplines. Uniform waar mogelijk, maatwerk waar nodig. Dat is essentieel voor werkplezier en werkdrukverlaging.”
Praktijkervaring van de manager
Als manager bedrijfsvoering bij Mentrum Trace verbaasde Mike zich over het gebrek aan capaciteitsoverzicht op de poli's:
“Bij klinieken sturen we al jaren op capaciteit, maar op de poli’s werkten we met losse Excelsheets. Dat vond ik onbestaanbaar. Met de grote druk op de ggz en lange wachtlijsten moeten we weten wie waar geholpen kan worden.”
Met ICM heeft hij dat overzicht:
“We zien nu al 10% productiviteitsgroei en stabielere werkdruk. De pieken en dalen nemen af. Dat is echt winst.”
De planoverleggen vindt Mike een verademing:
“Die zijn leuk en constructief. Behandelaren bereiden het overleg goed voor en stellen slimme vragen. Nu kan je anticiperen op knelpunten in plaats van steeds ad hoc te handelen.”
Zijn advies aan andere managers:
“ICM is ondersteunend, maar je moet het concreet maken. Deel de resultaten, leg het goed uit. Vergeet niet: systemen helpen, maar het succes zit in het team.”
Hoe werkt ICM?
ICM draait om vaste overlegmomenten die je helpen om proactief te sturen:
• OPO – Operationeel PlanOverleg (wekelijks): 1 week terugkijken, 3 weken vooruit.
• TPO – Tactisch PlanOverleg (tweewekelijks): 3 maanden vooruitkijken en tactisch besluiten nemen.
In beide overleggen werken behandelaren, planners, capaciteitsadviseurs en managers samen aan overzicht, bewustzijn en concrete acties.
“ICM biedt ruimte aan behandelaren om invloed te hebben op de organisatie van hun werk”, aldus Lisette
Mike: “Het is logisch en prettig om met feiten vooruit te kunnen kijken. Je merkt dat het team bewust wordt van de werkdruk en wat er nodig is.”
We zitten nog in de beginfase, en het is nog niet besloten of Arkin ICM breed gaat invoeren. De eerste resultaten zijn veelbelovend. Andere zorginstellingen werken al langer succesvol met deze aanpak, precies waar het idee vandaan kwam: waarom zou dit niet ook kunnen werken voor de ggz?